Nie jesteś zalogowany na forum.
Strony: 1
Podbiał pospolity (Tussilago farfara L.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae Dum.). Rodzime obszary jego występowania obejmują Europę, dużą część Azji oraz Algierię i Maroko[2]. Rozprzestrzenił się również poza tymi obszarami jako gatunek zawleczony (m.in. w Ameryce Północnej). W Polsce jest pospolity[3].
Inne nazwy ludowe i zwyczajowe: białkuch, ośla stopa, końskie kopyto, boże liczko, kniat, kaczyniec, grzybień, białodrzew, gęsie łebki, kwiat szczupaczy.
Roślina lecznicza[5][6][edytuj]
Naparem z podbiału leczyli już starożytni medycy - Hipokrates, Galen i Pliniusz. Bł. Hildegarda stosowała go przy wszystkich chorobach piersiowych i jako środek wykrztuśny. Przy astmie i przewlekłym kaszlu, a także podczas zapalenia oskrzeli wdychano przez rurkę dym z korzeni tej rośliny spalanych na węglu z drzew cytrusowych. Palono też - tak jak papierosy - jej specjalnie wysuszone i zwinięte liście. Wykorzystywano podbiał do leczenia schorzeń skórnych: ran, czyraków, wrzodów, ropni, odcisków, oparzeń, pękających brodawek u kobiet karmiących oraz przy tzw. róży i uporczywych bólach głowy.[potrzebny przypis]
Surowiec zielarski
Liść podbiału (Folium Farfarae) oraz rzadko kwiat podbiału (Flos Farfarae). Liść podbiału ma głównie charakter surowca śluzowego. Zawartość kwaśnego śluzu wynosi 7-8%. Dalszymi składnikami są garbniki (około 4,5%), flawonoidy (około 0,8%): m.in. kwercetyna, kemferol a ponadto cholina, sole mineralne bogate w cynk, gorycze i nieco olejku eterycznego. Składnikami niepożądanymi są alkaloidy pirolizydynowe m.in. senkirkina i tussilagina. Zawartość ich wynosi maksymalnie 4,5·10-5%. W kwiatach podbiału znajdują się liczne związki flawonoidowe (m.in. rutyna, hiperozyd i awikularyna), kwas kawowy i ferulowy, karotenoidy (np. taraksantyna), fitosterole, związki cukrowe oraz olejek eteryczny.
Działanie
Jako surowiec śluzowy o pewnej zawartości garbników liść podbiału ma zastosowanie głównie w stanach zapalnych i nieżytach dróg oddechowych, jamy ustnej i krtani. Wywiera działanie osłaniające (śluzy) i ściągające (garbniki). Powoduje spęcznienie i rozrzedzenie zalegającej wydzieliny oraz pobudzenie ruchów nabłonka rzęskowego, a tym samym wyzwala odruch wykrztuśny. Jednocześnie flawonoidy łagodnie obniżają napięcie mięśni gładkich górnych dróg oddechowych i oskrzeli oraz ułatwiają odkrztuszanie. Kwiaty podbiału ze względu na większą zawartość flawonoidów i olejku eterycznego a mniejszą śluzu i garbników wywierają silniejsze od liści działanie rozkurczowe, natomiast słabsze powlekające i ściągające.
Działanie niepożądane
Szczególne znaczenie, jako potencjalnie toksyczna, może mieć zawartość alkaloidu senkirkiny, którą stwierdzono w niektórych surowcach m.in. pochodzących z Australii i Norwegii. Może dawać efekty hepatotoksyczne. W surowcu pochodzącym ze środkowej i zachodniej Europy wykryto nietoksyczną tussilaginę.
Sposób użycia
Odwar z liści podbiału przygotowuje się zalewając 1 łyżkę liści 350 ml ciepłej wody i ogrzewanie do wrzenia. Po 3 minutach gotowania pod przykryciem należy odstawić odwar na 10 minut i przecedzić. Należy pić 3-5 razy dziennie ¼ do ⅛ szklanki między posiłkami przy kaszlu. Ten sam odwar stosuje się zewnętrznie do okładów na skórę przy stłuczeniach, zaczerwienieniu i siniakach.
Zbiór i suszenie
Młode, ale dobrze rozwinięte liście, wolne od plam, bez ogonka lub z jego resztką są zbierane ręcznie na wiosnę i w lecie i suszone na powietrzu w cieniu. Niekiedy zbiera się rozkwitające koszyczki podbiału bez szypułek i suszy możliwie szybko w temp. do 40°C w suszarni.
Offline
Co zrobić gdy zabranie leków - podbiał
Offline
Podbiał pospolity - Tussilago farfara (Compositae).
Opis.
Roślina wieloletnia dorastająca do 30-40 cm wys.; kłącze długie, grube, rozgałęzione; pęd kwiatonośny pokryty łuskami, początkowo zielonawymi, potem czerwonawymi, pojawia się wczesną wiosną (marzec-kwiecień) przed rozwojem liści; koszyczek kwiatostanowy żółty, pachnący, zamykający się na noc, w dni zimne i przed deszczem, szybko przekwitający; liście okrągławosercowate, długoogonkowe, brzegiem nierówno ząbkowane; pędy kwiatonośne i blaszki liściowe od spodu pokryte pajęczynowatymi włoskami; owoc - niełupka z puchem kielichowym. Rośnie na rumowiskach, na ugorach, na przydrożach, na budowach, na świeżych usypiskach ziemi, przy wykopach długo trwających; lubi gleby świeżo usypane, gliniaste, wapienne, niekiedy kamieniste; stanowiska dobrze nasłonecznione z niską roślinnością. Roślina pospolita, często występuje masowo.
Surowiec.
Surowcem jest kwiat (koszyczek), łącznie z szypułką, oraz liść, rzadziej kwiat z kłączem - Flos (Anthodium), los cum Rhizomun et Folium Farfarae seu TussRaglnis (farfarae) - FP I, II, III, IV et V. Succus et Folium Farfarae - w wolnej sprzedaży w aptekach i w sklepach zielarskich.
Kwiaty bez lub wraz z kłączem zbiera się w I fazie rozkwitu; liście pozyskuje się od maja do lipca. Surowce suszy się w temp. 20-40o C.
Skład chemiczny.
Liście, kłącza i kwiaty zawierają śluzy - do 8%, garbniki - do 18%, olejek eteryczny, flawonoidy, sole mineralne (dużo cynku, manganu i potasu), goryczkę - tussilaginę, sterole, kwasy, karotenoidy, witaminy, cholinę, alkaloidy i in.
Działanie.
Podbiał to cenna roślina zielarska, w którą warto się zaopatrzyć. Wyciągi z surowców działają przeciwkaszlowo, wykrztuśnie, przeciwpodrażnieniowo (powlekająco), przeciwzapalnie, rozmiękczająco, antyseptycznie, rozkurczowo, żółciopędnie, moczopędnie, słabo napotnie i przeciwgorączkowo, odtruwająco i uspokajająco; pobudza wydzielanie soków trawiennych; reguluje wypróżniania.
Wskazania:
kaszel, krzemica, rozedma płuc, astma, stany zapalne i zakażeniowe gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli i płuc, przeziębienie, choroby alergiczne objawiające się nieżytem układu oddechowego, choroby zakaźne (grypa, angina, krztusiec itd.), zaparcia, choroba wrzodowa, zażywanie salicylanów, stany zapalne przewodu pokarmowego, nieżyt jelit, wzdęcia, niestrawność, choroby skórne, nieżyt żołądka.
Napar: 2 łyżki liści, kwiatów i (lub) kłączy zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 4-6 razy dz. po 50 ml (w nieżytach układu oddechowego, kaszlu) lub 3-4 razy dz. po 150-200 ml. Niemowlęta ważące 3-4 kg - 2-2,8 ml, 5-6 kg - 3,5-4 ml, 7-8 kg - 5-5,7 ml, 4-5 razy w ciągu doby. Dzieci ważące 9-10 kg - 6-7 ml, 15-20 kg -10,7-14 ml, 25-30 kg - 17,8-21 ml, 35-40 kg - 25-28,5 ml, 45-50 kg -32-35,7 ml, 4-6 razy dziennie.
Alkoholatura zimna: pół szkl. zmielonych kwiatów lub liści zalać 300 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5 ml lub 6 razy dz. po pół łyżeczki (2,5 ml). Dzieci ważące 15-20 kg -1-1,4 ml, 25-30 kg - 1,7-2,1 ml, 35-40 kg - 2,8-2,5 ml, 45-50 kg –3,2-3,5 ml, 3-4 razy dz. lub połowę powyższych dawek 6 razy dz.
Nalewka podbiałowa (podbiałówka) - Tinctura Farfarae: pół szkl. suchych kwiatów samych lub z kłączami, albo też liści zalać 400 ml wódki lub wina białego; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać jak alkoholaturę. Dawki wina podbiałowego można zwiększyć o 50%.
Intrakt podbiałowy - Intractum Tussilaginis: pół szkl. świeżych liści lub kwiatów zalać- 400 ml alkoholu 40-60% o temp. wrzenia, odstawić na 10 dni; przefiltrować. Zażywać jak alkoholaturę.
Alkoholmel Tussilaginis: do 100 ml wyciągu alkoholowego z podbiału wlać 100 ml miodu, wsypać pół łyżeczki cynamonu lub wanilii, albo też imbiru; wymieszać. Przechowywać w zimnym miejscu. Zażywać 4-6 razy dz. po 1 łyżce (nieżyty układu oddechowego, kaszel, przeziębienie) lub 2 - 3 razy dz. po 1 łyżce. Dzieci - 1-2 łyżeczki leku 4-6 razy dz. lub rzadziej.
Sok podbiałowy - Succus Farfarae: świeże liście podbiału przepuścić przez sokowirówkę w celu otrzymania soku.
Można też inaczej: świeże liście podbiału przemielić przez maszynkę do mięsa i zalać wodą przegotowaną do połowy (na 1 szkl, zmielonych liści dać pół szkl. wody; przykryć i odstawić na 6-8 godzin, po czym przecedzić. Masę roślinną nie wyrzucać, lecz przepuścić przez sokowirówkę. Oba wyciągi połączyć. Sok zażywać 4— 6 razy dz. po 2 łyżki. Przechowywać w lodówce, nie dłużej jednak jak 5 dni. Można go zakonserwować poprzez: zalanie alkoholem 40-70% (100 ml na 100 ml), winem białym lub czerwonym (100 ml soku na 300 ml wina), gliceryną (100 ml na 100 ml), miodem (200 ml miodu na 100 ml soku) lub zasypanie cukrem (200 ml cukru na 100 ml soku). Sok stabilizowany gliceryną zażywa się 4 razy dz. po pół łyżeczki (działa łagodnie przeczyszczające co jest dla wielu osób wadą tego przetworu, dla innych natomiast wskazanym dodatkowym skutkiem leczniczym), pozostałe przetwory zażywa się 4 razy dz. po 10 ml lub 6 razy dz. po pół łyżeczki.
Rp. Liść (kwiat) podbiału - 2 łyżki
Igliwie (gałązki) sosny, świerku, jodły lub modrzewia - 1 łyżka
Ziele tymianku - 1 łyżka
Kwiat lawendy - 1 łyżka
Porost islandzki - 1 łyżka
Kwiat lipy - 1 łyżka
Kwiat dziewanny - 1 łyżka
Kwiat bzu czarnego - 1 łyżka
Kwiat lub ziele wrzosu - 1 łyżka
Ziele majeranku - 1 łyżka
Składniki wymieszać. Przyrządzić i dawkować jak napar podbiałowy.
Wskazania: stany zapalne i zakażeniowe układu oddechowego, kaszel, choroby zakaźne, przeziębienie, gorączka, zaburzenia trawienia, astma, katar sienny.
Rp. Wyciąg alkoholowy z podbiału - 10 ml
Nalewka arnikowa - 10 ml
Nalewka szałwiowa - 10 ml
Nalewka anyżowa - 10 ml
Nalewka tymiankowa - 10 ml
Nalewka pierwiosnkowa - 10 ml
Nalewka melisowa - 10 ml
Nalewka mydlnicowa - 10 ml
Nalewka arcydzięglowa - 10 ml
Nalewka tatarakowa - 10 ml
Miód - 100 ml
Składniki wymieszać bardzo starannie. Zażywać 4 razy dz, po
1 łyżeczce lub 6 razy dz. po pół łyżeczki,
Wskazania: nieżyty układu oddechowego, kaszel, przeziębienie, choroby zakaźne, wyczerpanie nerwowe, lęki, bezsenność, stres. W przypadku bezsenności i chorób nerwowych zażywać 2-3 razy dz. po 1 łyżce leku.
Rp. Wyciąg alkoholowy podbiałowy - 10 ml
Wyciąg alkoholowy z anyżu - 10 ml
Odwar z korzenia żywokostu - 50 ml
Sok z cytryny - 30 ml
Miód - 100 ml
Wymieszać. Zażywać kilka razy dz. po 1 łyżce. Dzieci - 2 łyżeczki leku 4-5 razy dz.
Wskazania: patrz wyżej.
Rp. Liść lub kwiat podbiału - 1 łyżka
Liść babki - 1 łyżka
Siemię lniane - 1 łyżka
Liść szałwii - 1 łyżka
Liść mięty - 1 łyżka
Ziele lebiodki - 1 łyżka
Kwiat bławatka lub innego chabra - 1 łyżka
Korzeń babki - 1 łyżka
Kwiat czarnej malwy lub ślazu - 1 łyżka
Ziele fiołka tr. - 1 łyżka
Porost islandzki - 1 łyżka
Wymieszać. Przyrządzić i pić jak napar podbiałowy.
Wskazania: kaszel, stany zapalne i zakażeniowe układu oddechowego, choroba wrzodowa, zaparcia, nieżyty jelit i żołądka, niestrawność, zaburzenia trawienia, skurcze jelit i żołądka, przeziębienie, choroby skórne i zakaźne, skąpomocz stany zapalne układu moczowego, kamica moczowa; do okładów na chore oczy.
Offline
Strony: 1